Kadim bir Anadolu şehri olan Kahramanmaraş’ın tarihi, coğrafyası ve sosyal hayatı ile ilgili olarak 1923 yılına kadar yayımlanmış derli toplu müstakil bir eser bulunmamaktadır. 1915-1916 yıllarında Maraş’a maarif müdürü olarak atanan Besim Atalay, Maraş’ta görev yaptığı süre içinde şehrin tarihini, coğrafyasını, sosyal hayatını, gelenek ve göreneklerini, dilini, yetiştirdiği devlet, ilim ve sanat insanlarını araştırmış, araştırmalarını gözlemleriyle harmanlayarak Maraş Tarihi ve Coğrafyası adlı kitapta toplamış ve eser 1923 yılında yayımlanmıştır. Maraş hakkında derli toplu bir şekilde yazılmış ilk eser olma özelliği gösteren eser Osmanlı Dönemi’nin son yıllarında Maraş’ın sosyal, kültürel, tarihî, siyasi ve ekonomik hayatına ait çok değerli ve aydınlatıcı bilgiler ihtiva etmekte, Maraş özelinde İslamiyet öncesi Anadolu tarihi ile ilgili önemli bilgiler vermektedir. Bu çalışmanın amacı, Maraş Tarihi ve Coğrafyası adlı eserden hareketle eğitimci bir Osmanlı aydınının gözü ve zaman zaman eleştirel bakış açısıyla Maraş’ın tarihine, sosyal ve kültürel hayatına ışık tutan gözlem ve değerlendirmelerini tespit ederek dikkatlere sunmaktır.

Besim Atalay, Maraş, tarih, kültür.

There is no compact work published until 1923 regarding the history, geography, and social life of Kahramanmaraş, which is an ancient Anatolian city. Besim Atalay, who was appointed as the director of education in Maraş between 1915-1916, researched the history, geography, social life, traditions and customs, the language of the city, the state, science, and art people he raised and blended his research with his observations were published at The History and Geography of Maraş named work in 1923. The work, which is the first work written compactly about Maraş, contains very valuable and enlightening information about the social, cultural, historical, political, and economic life of Maraş in the last years of the Ottoman Period, provides information. This study aims to identify and present the observations and evaluations that shed light on the history, social and cultural life of Maraş with the eyes of an educator Ottoman intellectual and occasionally a critical point of view, based on the work named The History and Geography of Maraş.

Besim Atalay, Maraş, history, culture.