Bu çalışmanın amacı, ülkemizde 2005 yılından beri uygulanagelen yapılandırmacılık temelli eğitim anlayışının Türkçe ders kitaplarındaki ölçme ve değerlendirme alanına etkisinin ne derece olduğunu belirlemektir. Nitekim Türkçe eğitimi, metin temelli olarak yürütülmekte ve dil becerileri ile dil bilgisi kazanımlarının bu metinler aracılığıyla bireylere kazandırılması amaçlanmaktadır. Bu özelliklerinden dolayı Türkçe ders kitapları, Türkçe eğitiminin temeli ve en çok kullanılan materyali konumundadır.

Ders kitaplarındaki etkinliklerin tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme araçları açısından incelendiği bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi ile desenlenmiştir. Doküman analizi, yazılı kaynakların ve materyallerin analiz edilmesini kapsamaktadır. Çalışma materyali olan veri toplama aracını, 2019 yılında MEB tarafından kabul edilmiş olan ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitapları oluşturmaktadır. Betimsel analiz yönteminin uygulandığı çalışmadan elde edilen bulgularda ortaokul Türkçe ders kitaplarının tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme araçları açısından oldukça yetersiz kaldığı sonucuna varılmıştır. Ders kitapları arasında en fazla tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme aracının yer verildiği sınıf seviyesi 8. sınıf olurken bu sınıf seviyesini 5 ve 7. sınıfların takip ettiği görülmüştür. 6. sınıf Türkçe ders kitabında ise tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme araçlarına hiç yer verilmemiştir. Çalışmanın bir başka bulgusu da etkinliklerde sayı bakımından sınırlı olarak yer verilen tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme araçlarının çeşit bakımından da zayıf kaldığıdır. Çalışmanın sonuçlarından hareketle ders kitaplarında tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme araçlarına daha fazla yer verilmesi ve dil becerilerinin geliştirilmesini esas alan Türkçe dersinde sonuca odaklanmaktan öte süreç odaklı ölçme araçlarının kullanımının daha verimli olacağı yönünde birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Türkçe ders kitabı, ölçme ve değerlendirme, Türkçe eğitimi, tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme