Tanzimat Fermanı’nın ilanından sonra yaşanan köklü değişiklikler edebiyat sahasında da önemli yeniliklere neden olmuştur. Türk şair ve yazarları bu önemli değişimin ilk halkasında ideal insan tipini ve ideal toplum yapısını oluşturmaya çalışmıştır. Bu yapının oluşmasında Şinasi’nin önemli bir katkısı vardır. Şinasi, Tanzimat Fermanı’nın getirdiği yenilikler ile Batılı manada oluşan yeni devlet yapısını ve insan modelini eserlerinde felsefi bir düşünce sistemi ile incelemeye çalışmıştır. Mustafa Reşit Paşa özelinde yapılan bu girişim ideal insanı gösterme çabası ile devam etmiştir. Şinasi’nin yaptığı bu çaba yıllar sonra Tevfik Fikret tarafından tekrar uygulanmaya çalışılmıştır. Fikret’in oğlu Haluk özelinde oluşturmak istediği ideal nesil, Şinasi’nin yapmak istediğinden çok farklı değildir. Benzer bir metotla oluşturulmak istenen hedefler farklı kişi ve eserler ile ifade edilmeye çalışılmıştır. Şinasi’nin yetiştirildiği kişiye karşı duyduğu muhabbeti Tevfik Fikret yetiştirdiği kişiye karşı duymuştur. İki farklı neslin iki farklı ifade ile ele alındığı ideal nesil modelinin Şinasi ve Tevfik Fikret’teki yansıması, aydınlanma çağı düşüncelerinin gölgesinde oluşmuştur. Burada iki farklı şair tarafından işlenen iki farklı nesil işlenmiştir.

Şinasi, Mustafa Reşit Paşa, Tanzimat Fermanı, Tevfik Fikret, Haluk, Haluk’un Amentüsü

The radical changes experienced after the proclamation of the Tanzimat Edict also led to important innovations in the field of literature. Turkish poets and writers tried to create the ideal human type and ideal social structure in the first link of this important change. Şinasi has an important contribution to the formation of this structure. With the innovations brought by the Tanzimat Edict, Şinasi tried to examine the new state structure and human model in the Western sense with a philosophical thought system in his works. This initiative, made specifically for Mustafa Reşit Pasha, continued with an effort to show the ideal person. This effort by Şinasi was expressed again by Tevfik Fikret years later. The ideal generation that Fikret wants to create for his son Haluk is not much different from what Şinasi wants to do. The objectives to be created with a similar method have been tried to be expressed with different people and works. Tevfik Fikret felt the love that Şinasi felt for the person he was raised with for the person he raised. The reflection of the ideal generation model, in which two different generations are handled with two different expressions, in Şinasi and Tevfik Fikret was formed in the shadow of the thoughts of the age of enlightenment. Here, two different generations are handled by two different poets.

Şinasi, Mustafa Reşit Pasha, Tanzimat Edict, Tevfik Fikret, Haluk, Haluk’s Amentu