Anadolu’nun zengin kültürel mirası içinde Alevi-Bektaşi geleneği, toplumsal ve tarihsel bağlamda önemli bir yer tutmaktadır. Bu geleneğin önde gelen isimlerinden olan Derviş-i Abdal Musa, 14. yüzyılda yaşamış bir Anadolu erenidir. Derviş-i Abdal Musa, derin tasavvufi düşünceleri, toplumsal öğretileri ve insana atfettiği değerlerle tanınmaktadır. Bektaşi inancı; insan sevgisi, hoşgörü, doğayla uyum, adalet ve eşitlik gibi evrensel değerlere dayanmaktadır. Hacı Bektaş-ı Veli’den sonra bu değerleri ve öğretileri sürdüren önemli bir figür olarak kabul edilen Derviş-i Abdal Musa, Bektaşi geleneğinin korunmasını sağlayarak bu geleneğin gelecek nesillere taşınmasını sağlamıştır. 

Bu araştırma, Derviş-i Abdal Musa’nın Bektaşi geleneğindeki rolünü ve modern Türk kültüründeki yansımalarını incelemek amacıyla nitel araştırma yöntemi çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada betimsel analiz kullanılmıştır. Birincil ve ikincil kaynaklar sistematik bir şekilde değerlendirilmiştir. Abdal Musa ile ilişkilendirilen ritüel, uygulamalar ve anlatılar ele alınarak, minyatür sanatındaki eksikliklerinin giderilmesi amaçlanmıştır. Efsaneler, Osmanlı ve geleneksel Türk sanatına özgü tekniklerle görselleştirilerek sanatsal bir belgeleme süreci gerçekleştirilmiştir.

Abdal Musa, Bektaşi gelenekleri, Tekke köyü, minyatür sanatı, Türk edebiyatı

Within the rich cultural heritage of Anatolia, the Alevi-Bektashi tradition holds a significant place in both social and historical contexts. One of the prominent figures of this tradition, Derviş-i Abdal Musa, was a 14th-century Anatolian dervish known for his profound Sufi philosophy, social teachings, and the value he placed on humanity. The Bektashi faith is based on universal values such as love for humanity, tolerance, harmony with nature, justice, and equality. Following Hacı Bektaş-ı Veli, Derviş-i Abdal Musa played a crucial role in preserving these values and ensuring the continuity of the Bektashi tradition for future generations. 

This study employs a qualitative research method to examine the role of Derviş-i Abdal Musa within the Bektashi tradition and his influence on modern Turkish culture. Descriptive analysis method were applied, and primary and secondary sources were systematically evaluated. Rituals, practices, and narratives associated with Abdal Musa were analyzed to address gaps in miniature art. Additionally, legends were visualized using techniques unique to Ottoman and traditional Turkish art, contributing to the artistic documentation of oral culture.

Abdal Musa, Bektaşi traditions, Tekke village, miniature art, Turkish literature