Türkçe eğitiminin temel hedefi; dört temel dil becerisi olarak adlandırılan dinleme, okuma, konuşma ve yazma becerilerinin geliştirilmesidir. Temel dil becerilerini geliştirmenin yolu ise etkili bir kelime öğretiminden geçmektedir. MEB Türkçe Dersi Öğretim Programlarındaki kazanımlarda da kelime öğretimi ve sözlük kullanımının gerekliliği ile ilgili maddelere yer verilmiştir. Bu bakımdan, öğrencilerin kelime hazinelerinin zenginleşmesinde ve sözlük kullanma becerilerinin gelişiminde birinci derecede sorumluluğu bulunan öğretmenlerin sözlük kullanma alışkanlıkları da üzerinde durulması gereken önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma, Türkçe öğretmeni adaylarının sözlük kullanma alışkanlıklarını belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmanın örneklemini 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği Bölümü 3 ve 4. sınıflarında öğrenim görmekte olan 92 öğrenci oluşturmaktadır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada öğretmen adaylarına 12 adet açık uçlu soru sorulmuştur. Veriler içerik analizine göre düzenlenmiş, katılımcıların açık uçlu sorulara verdiği cevaplar kodlanarak kategorilere ayrılmıştır. Bu kategorilere göre frekans değerleri verilmiş, daha sonra bulgular tablolar hâline getirilerek yorumlanmıştır. Araştırma sonunda; katılımcıların çoğunluğunun elektronik sözlük kullanmayı tercih ettiği, çağrışım olarak sözlük kavramıyla kitap kavramını bağdaştırdığı, sözlüğe bakarken kelimelerin bütün anlamlarını okuduğu, Güncel Türkçe Sözlük dışında en çok “Osmanlı Türkçesi Sözlüğü”nü kullandığı, sözlüğe genellikle “Eski Türk Edebiyatı” ve “Osmanlı Türkçesi” derslerinde ihtiyaç duyduğu, sözlük yazarı olarak da “Kaşgarlı Mahmut”, “İskender Pala” ve “Şemsettin Sami” gibi isimleri ifade ettiği belirlenmiştir.

Türkçe eğitimi, öğretmen adayı, sözlük, alışkanlık

The main goal of Turkish education is to develop listening, reading, speaking, and writing skills, which are called four basic language skills. The way to develop basic language skills is through effective vocabulary teaching. In the achievements of the Ministry of National Education Turkish Lesson Curriculum, items related to vocabulary teaching and the necessity of using a dictionary are included. In this respect, the dictionary usage habits of teachers, who are primarily responsible for enriching students' vocabulary and developing their dictionary use skills, appear as an important issue that should be emphasized. This study was prepared to determine the dictionary usage habits of Turkish teacher candidates. The sample of the study consists of 92 students studying in the 3rd and 4th grades of Necmettin Erbakan University Ahmet Kelesoglu Education Faculty Turkish Language Teaching Department in the 2017-2018 academic year. In this study, in which the qualitative research method was used, 12 open-ended questions were asked to the teacher candidates. The data were organized according to content analysis, and the answers given by the participants to those open-ended questions were coded and categorized. Frequency values were given according to these categories, and then the findings were interpreted in tables. At the end of the research; The majority of the participants preferred to use electronic dictionaries, associated the concept of a dictionary with the concept of the book as a connotation, read all the meanings of words while looking at the dictionary, mostly used the "Ottoman Turkish Dictionary" apart from the Contemporary Turkish Dictionary, the dictionary was generally used in "Old Turkish Literature" and "Ottoman Turkish" courses. It was determined that they mentioned names such as “Kasgarli Mahmut”, “Iskender Pala” and “Semsettin Sami” as lexicographers. 

Turkish education, prospective teachers’, dictionary, habit