Günümüz âşık edebiyatının önemli ozanlarından biri olan ve 1951’de Van’da dünyaya gelen Vanlı Âşık Çağlarî’nin asıl adı Mehmet Akçay’dır. Sanatçı şiirlerinde Çağlarî mahlasının yanı sıra Mehmet Akçay ismini de kullanmıştır.

İlk ve ortaöğrenimini Van’da tamamlayan Çağlarî 1973-1974 yılları arasında Isparta’da askerlik görevini tamamlamıştır. 1975’te Sümerbank’ta memur olarak çalışmaya başladığını, bir ara tayininin Erzurum’a çıktığını, 1999 yılında memurluk görevinden emekliye ayrıldığını, “Duygulardan Bir Demet” adlı şiir kitabında verilen bilgilerden öğrenmekteyiz.

Bu araştırmada Vanlı Âşık Çağlarî’nin hayatı ve sanatı hakkında bilgi verilmiştir. Sanatçı’nın “Duygulardan Bir Demet” adlı şiir kitabı doküman incelemesi yöntemi ile incelenmiştir. Sanatçının şiirlerinde işlediği temalar ferdî, dinî ve sosyal temalar başlıkları altında sınıflandırılmıştır. Ferdî temalar başlığı altında sevgili ve aşk, iyilik, ayrılık, hasret ve ölüm; dünya hayatının geçiciliği, zamandan şikâyet temalarına yer verilmiştir. Bu temaların şiirlerde nasıl ele alındığı, şiirlerden örnekler verilerek yorumlanmıştır. Dinî temalar başlığı altında şiirlerde geçen peygamber, nefis terbiyesi, kâmil insan, tefekkür, dua ve tevekkül temalarına yer verilmiştir. Bu temalar örneklerle açıklanmıştır. Sosyal temalar başlığı altında bayrak, vatan, çalışma, dil, zararlı alışkanlıklar, ahlaki yozlaşma gibi temalarla yer verilmiştir, bu temalar şiirlerden seçilen örneklerle açıklanmıştır. 

Bu araştırmada, sanatçının aşk, sevgili, ayrılık konulu temalarda lirik; dinî temalı şiirlerde didaktik; sosyal temalı şiirlerde epik tarzda şiirler kaleme aldığı tespit edilmiştir. Kültürel değerlerin korunması bakımından bu tür sanatçıların tanıtılması, şiirlerinin genç nesillere ulaştırılması gerekmektedir.

Âşık, Çağlarî, Türk halk edebiyatı, âşık edebiyatı, Mehmet Akçay

The real name of Bard Chaglari, one of the important poets of today’s bard literature and who was born in Van in 1951, is Mehmet Akçay. In his poems, the artist used the name Mehmet Akçay as well as the pseudonym Chaglari.

Chaglari, who completed his primary and secondary education in Van, completed his military service in Isparta between 1973 and 1974. He stated that he started working as a civil servant at Sumerbank in 1975, that he was assigned to Erzurum for a while, and that he retired from his civil service in 1999, from the information given in his poetry book “A Bunch of Emotions”.

In this research, information was given about the life and art of Bard Chaglari. The artist’s poetry book “A Bunch of Emotions” was examined using the document analysis method. The themes that the artist used in his poems were classified under the headings of individual, religious, and social themes. Under the heading of individual themes, lover and love; goodness; separation, longing and death; Themes of the transience of worldly life and complaints about time were included. How these themes were handled in the poems was interpreted by giving examples from the poems. Under the title of religious themes, the themes of the prophet, self-discipline, perfect human being, contemplation, prayer, and trust in the poems were included. These themes were explained with examples. Under the heading of social themes, themes such as flag, homeland, work, language, harmful habits, and moral corruption were included, and these themes were explained with examples selected from poems. 

In this research, it was determined that the artist wrote lyrical poems on the themes of love, lover, and separation, didactic poems on religious themes, and epic poems on social themes. To protect cultural values, such artists should be introduced and their poems should be conveyed to the younger generations.

Bard, Chaglari, Turkish folk literature, minstrel literature, Mehmet Akçay