Türkçe dersinde kullanılan temel materyal ders kitaplarıdır. Ders kitaplarında yer alan metinler üzerinden yürütülen dersler ile öğrencilerin temel dil becerilerinin ve düşünme becerilerinin gelişimi amaçlanmaktadır. Ders kitaplarında MEB tarafından belirlenen öğretim programından yola çıkılarak hazırlanmış temalar ve bu temalara uygun metinler ile metin temelli çalışmalar yapılmaktadır. Metinlerin şekil özellikleri ve anlatım biçimlerinin özenle hazırlanmış olması ve eğitsel amaçlara ulaşmayı sağlayıcı nitelikte olması gerekmektedir. Bu çalışmada 2020 - 2021 eğitim öğretim yılında kullanılan Türkçe ders kitaplarında yer alan bilgilendirici metinlerin anlatım biçimleri incelenmiş ve bu metinlerde OECD 2030 Eğitimin Geleceği Pusulası’nda (2018) yer alan bilgi türleri tasnifine göre hangi bilgi türlerinin kullanıldığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemi ile desenlenmiş bir durum çalışmasıdır. Araştırmanın verileri doküman incelemesi yoluyla toplanmıştır. Verilerin çözümlemesi betimsel çözümleme yöntemi ile yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre bilgilendirici metinlerde en çok açıklayıcı anlatım biçimi kullanılmış olup bilgi türlerinden en çok disipliner bilgiye yer verildiği tespit edilmiştir. Ders kitaplarının hazırlanmasında anlatım biçimlerinden denk oranlarda yararlanılması ve farklı bilgi türlerinin de kullanılması önerilmektedir.

Anlatım biçimleri, bilgi türleri, bilgi, Türkçe ders kitapları

The basic materials used in Turkish lessons are textbooks. It is aimed to develop the basic language skills and thinking skills of the students with the lessons conducted through the texts in the textbooks. In the textbooks, text-based studies are carried out with the themes prepared based on the curriculum determined by the Ministry of National Education and the texts suitable for these themes. The morphological features and expression forms of the texts must be carefully prepared and must be of a quality that will enable them to reach educational goals. In this study, the narrative forms of the informative texts in the Turkish textbooks used in the 2020-2021 academic year were examined and it was tried to determine which types of information were used in these texts according to the classification of information types in the OECD 2030 Future of Education Compass (2018). The research is a case study designed with the qualitative research method. The data of the research was collected through document analysis. The analysis of the data was made with the descriptive analysis method. According to the findings, it was determined that the most explanatory style of expression was used in informative texts, and it was determined that the most disciplinary information was included among the types of information. It is recommended to use expressions in equal proportions and to use different types of information in the preparation of textbooks.

Forms of expression, types of knowledge, knowledge, Turkish textbooks