Teknoloji ve dijital materyallerin insan hayatına yoğun bir şekilde dâhil olmasıyla beraber ekrandan okuma ve bu faaliyetin önemi de günden güne artmaktadır. Dijital materyallerin eğitim ortamlarında kullanımının artmasıyla birlikte ekrandan okuma, eğitim alanında da önemli bir kavram durumuna gelmiştir. Ekrandan okuma faaliyetinin doğru ve verimli gerçekleşmesi için bilişsel becerilerin yanında duyuşsal beceriler de önem kazanmıştır. Bu doğrultuda araştırmanın amacı; ortaokul öğrencilerinin ekrandan okumaya karşı tutumlarının ve okuma motivasyonlarının çeşitli değişkenler (cinsiyet, yaş, okul öncesi eğitim alma durumu, sınıf düzeyi) açısından farklılıklar gösterip göstermediğini incelemektir. Çalışma nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel tarama modeli çerçevesinde yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu, 2023-2024 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Bağcılar ilçesindeki bir devlet okulunda öğrenim görmekte olan toplam 611 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, İleri Aydemir ve Öztürk (2013) tarafından geliştirilen “Metinlere Yönelik Okuma Motivasyon Ölçeği”, Susar Kırmızı (2017) tarafından geliştirilen “Ekrandan okumaya Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen veriler cinsiyet, yaş, okul öncesi eğitim alma durumu, sınıf düzeyine göre incelenmiştir. Verilerin analizinde SPSS 22.0 paket programı kullanılmış, t testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) uygulanmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinin ekrandan okumaya yönelik tutumları ve okuma motivasyonlarında cinsiyet değişkenine göre erkek öğrencilerin lehine bir farklılaşma olduğu görülürken sınıf seviyesi değişkeninde ise üst sınıf seviyelerinin lehine bir farklılaşma olduğu görülmüştür. Aynı zamanda öğrencilerin yaş düzeylerinin artmasıyla tutum ve motivasyonlarının da olumlu yönde geliştiği, bununla beraber öğrencilerin okul öncesi eğitim alma durumunun ve ekran kullanım süresinin ekrandan okuma tutumları ve okuma motivasyonları üzerinde doğrudan bir farklılaşma görülmemiştir.

Okuma, ekrandan okuma, okuma tutumu, okuma motivasyonu, teknoloji

With the intense integration of technology and digital materials into human life, reading from screens and the importance of this activity have been increasing day by day. The increase in the use of digital materials in educational settings has made reading from screens an important concept in the field of education. Considering that cognitive skills, along with affective skills, are important for effective and efficient screen reading activities, it is essential to also regard students' attitudes and motivations towards reading from screens. This research aims to examine how secondary school students' attitudes towards reading from screens and their reading motivation differ according to various variables (gender, age, preschool education status, grade level, and screen usage duration). The study was conducted within the framework of the relational screening model, which is one of the quantitative research methods. The study group consists of a total of 611 secondary school students studying at a public school in the Bağcılar district of Istanbul during the 2023-2024 academic year. For data collection, the "Reading Motivation Scale for Texts," developed by İleri Aydemir and Öztürk 11 (2013), and the "Attitude Scale Towards Reading from Screens," developed by Susar (Kırmızı) (2017), were used. The obtained data were analyzed based on gender, age, preschool education status, grade level, and screen usage duration. The SPSS 22 software was used for data analysis, applying t-tests and One-Way ANOVA. As a result of the research, it was found that there is a significant difference in secondary school students' attitudes towards reading from screens and their reading motivations based on gender, favoring male students. In terms of grade level, a difference was observed in favor of higher grade levels. However, no differences were found regarding age, preschool education status, and screen usage duration concerning attitudes toward screen reading and reading motivation.

Reading, screen reading, reading attitude, reading motivation, tecnology